COĞRAFİ KONUMU
Akıncılar ilçesi, Doğu Karadeniz Bölgesinin batı ve iç kesimlerinde yukarı Kelkit havzasında yer almaktadır. Doğuda, Sivas İline bağlı Gölova, batıda Suşehri, güneyde İmranlı, güneydoğuda Erzincan'a bağlı Refahiye, kuzeyde Giresun İline bağlı Şebinkarahisar topraklarıyla komşudur. Yaklaşık 550 km2’lik yüzölçüme sahip olan İlçenin, güneyinde bulunan Kızıldağ, İmranlı İlçesi ile Akıncılar arasında sınır teşkil etmektedir. Kuzeyinde bulunan Kelkit çayı Giresun İli topraklarıyla İlçe toprakları arasında sınır çizerek akmakta olup, aynı çay üzerinde bulunan Kılıçkaya Barajının göl alanı İlçe topraklarının bir bölümü üzerinde bulunmaktadır. Kelkit çayının bir kolu olan Şeyhnigar Çayı, İlçe topraklarından doğarak yine İlçe sınırları içerisinde Kılıçkaya Barajına dökülmektedir.
Akıncılar İlçesinde ortalama rakım l000 metredir. En yüksek noktası ile İmranlı-Akıncılar arasında sınır olan Peynirli Tepesidir. En düşük rakım Kelkit vadisinde . ile Kayı boğazı mevkiidir. İlçe merkezinde ise rakım .dir. İlçenin Merkez Nüfusu 4.982 Köy Nüfusu 3.771 olup, toplam nüfus 8.353 dür. İlçede ova olarak Kelkit havzası üzerinde Ezbider Ovası bulunmaktadır. Ayrıca Kızıldağ'da; Gökalan, Solhun, Hışhış, Beşoluk, Örtülü ve Killik adlı yaylaları vardır. İlçede ovanın dışında kalan arazi yapısı genellikle engebeli olup, vadi, plato, bozkır ve meralarla kaplıdır. İlçe merkezi Kızıldağın kuzey eteğinde bulunan Karadağ'ın Kelkit Vadisine bakan yamaçlarında Samsun-Erzurum karayolunun . güneyinde kurulmuştur.
TARİHÇE
Roma-Bizans İmparatorluğundan sonra; Akıncılar ve çevresine Türklerin gelerek yerleşmesi, 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonraya rastlamaktadır. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah'ın Kumandanlarından Emir DANİŞMENT Kelkit havzasını da içine alan geniş bir bölgeyi Selçuklu topraklarına katmıştır. Bu olaydan sonra, bölgeye gelen Türkmen boylarından biri şimdiki Akıncılar İlçe merkezinin . güneyindeki Söğütlüdere mevkiine yerleşmiştir. Bu bölgeye Ezbider adı verilmiş, dışardan gelen göçlerle nüfusu artan Ezbider'e Tanzimat Döneminin son yıllarında Nahiye ünvanı verilmiştir.1860 Yılında Suşehri İlçe olduktan sonra Yukarı Ezbider onun Nahiyesi ve Şebinkarahisar da Vilayeti olmuştur. Birinci Dünya Savaşı yıllarında ve Doğu Anadolu Bölgesinde Ermeniler tarafından uygulanan katliamı sırasında, burada da karışıklıklar yaşanmış ve sonunda Ermeniler kiliselerini ve manastırı yakarak doğuya geçmişlerdir. Bu kiliseler daha sonra 1939 Erzincan Depreminde yıkılmıştır. Ezbider de Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte küçük bir Belediye teşkilatının kurulduğu ve 1932 yılına kadar olan bu kısa dönemde, Hatipoğlu Ali Efendi ve Hüseyin Efendi ile Uğruncalı Tevfik Efendi'nin Reislik yaptıkları bilinmektedir.
1932'de Ezbider Nahiyesi de Sivas'a bağlanmıştır. Nüfusun artışıyla Belediye teşkilatının kurulması yeniden gündeme gelmiş ve 1958 yılında şimdiki belediye kurulmuştur. 1962 yılına kadar adı Yukarı Ezbider olan Nahiyenin bu tarihten sonra adı değiştirilerek "AKINCILAR" olmuştur. Akıncılar adı yağışlarda Karadağ'dan çıkan sel akıntılarının burayı sık sık tehdit etmesinden dolayı verilmiştir. 1990 yılında çıkartılan bir kanunla ilçe statüsüne kavuşturulmuştur.
KÜLTÜR VE TURİZM
ilçe merkezi ve köylerinde tarihi ve kültürel değeri eskiye dayalı olmakla birlikte yeni camiiler mevcut olup, bunlardan İlçe merkezinde 3 camii vardır. Akıncılar Yukarı Mahallede bulunan Hatipoğlu Camii en eski camiidir. İilçeye bağlı Doğantepe Köyünde Bahattinşeyh Türbesi, Yusufşeyh Köyünde Yusufşeyh Türbesi vardır. Akıncılar merkezde "Deliklitaş" adında bir mağara ya da eskiden kiliseye bağlantısı olduğu sanılan yeraltı tüneli, Doğantepe köyünde Bahattinşeyh deresinde Çilehane adında bir mağara bulunmaktadır.
Doğantepe Köyünde Roma-Bizans devrine ait olduğu sanılan bir kale mevcuttur.Kılıçkaya Barajı göl alanı kıyısında Kayı boğazı mevkii, Akıncılar Karadağ'da Damdüzleri mevkii, Kılıçköy Koruluğu ve Kızıldağ'da Alaattin Çiftliği ve yöresi yaz aylarında piknik yerleri olarak kullanılır. Kızıldağ'da alabalık, Kılıçkaya barajı gölü Kelkit ve Şeyhnigar çaylarında sazan ve yayın balığı avı yapılmaktadır. İlçede önemli bir kaplıca bulunmamakla birlikte yapılan araştırmalarda, Eskibağ köyünde Çermik mevkiinde bulunan bir maden suyu kaynağının böbrek ve idrar yolu hastalıklarına iyi geldiği söylenmektedir. Doğantepe Köyünde Bahattinşeyh Türbesi yakınında kaynak olarak çıkan ekşi suyun, içildiğinde böbrek ve idrar yolu hastalıkları, yıkanıldığında ise deri hastalıklarını iyileştirdiği söylenir.